به گزارش مجله خبری نگار، ممکن است شما بارها و بارها در مورد افرادی که مکملهای کلاژن مصرف میکنند شنیده باشید. اما دقیقاً کلاژن پپتیدها چی هستند؟ در جواب باید بگویم که آنها تکههای کوچک پروتئینی که به طور طبیعی در انسان و حیوانات وجود دارد و به راحتی قابل هضم کلاژن هستند. این پروتئین در پوست، غضروف و استخوان و سایر نواحی یافت میشود. همراه ما باشید تا بیشتر با فواید کلاژن پپتید آشنا شوید.
شاید بهتر باشد در ابتدا با هم چیستی کلاژن را بررسی کنیم. کلاژن پروتئینی است که در پوست، مفاصل، غضروف و سایر بافتهای همبند بدن یافت میشود و آن را به فراوانترین پروتئین در بدن تبدیل میکند. این چیزی است که به پوست ظاهری سفت و کشسان میدهد و مفاصل نیز به آن را برای حرکت انعطافپذیرتر احتیاج دارند. با افزایش سن، تولید کلاژن انسان کاهش مییابد، به همین دلیل است که کلاژن پپتیدها به شکل مکملهای خوراکی یا پودر کلاژن از محبوبترین راهحلها برای جوانسازی بدن هستند.
این پروتئینهای کوچک برای حفظ سلامت، سفت و کشسانی پوست مفید هستند. آنها برای استخوانها و مفاصل جهت جلوگیری از تحلیل استخوان و درد مفاصل نیز مفید هستند. همچنین ممکن است توده عضلانی را تقویت کنند و قلب و روده سالمتری را ایجاد کنند.
کلاژن پپتید از کلاژن حیوانی که به قطعات کوچکتر تجزیه میشود، برداشت میشود، به همین دلیل است که گاهی اوقات به آن کلاژن هیدرولیز میگویند. کلاژن پپتید زمانی که به صورت خوراکی یا مخلوط با آب مصرف شود برای پوست، استخوانها و مفاصل شما مفید است. سلامت پوست، ناخن و موی شما را بهبود میخشد و درد مفاصل را تسکین میدهد. همچنین برای قلب و روده شما مفید است و ممکن است به افزایش توده عضلانی، و به کاهش وزن کمک کند. دیگر فواید کلاژن پپتید عبارتند از:
زمانی که بدن شما کلاژن از دست میدهد، پوست شل، چروک و کدرتر میشود. اینجاست که مکملهای کلاژن پپتید مفید به کار میآیند. آنها ویژه در کند کردن روند پیری پوست با سفتتر و درخشانتر کردن آن بسیار مفید هستند. همچنین به کاهش ظاهر چین و چروک نیز کمک میکنند، زیرا خاصیت ارتجاعی پوست را بهبود میبخشد. مطالعات نشان میدهند که مکملهای کلاژن باعث سلامت پوست میشوند. ۸۰۰ بیمار روزانه ۱۰ گرم کلاژن مصرف کردند که باعث شد پوست آنها خاصیت ارتجاعی و تراکم فیبر کلاژن بهتری پیدا کند.
در نظرر داشته باشید که مکملهای کلاژن پپتید علاوه بر اینکه مکملی برای رطوبت پوست هستند، تولید ملانین را نیز تحریک میکنند که به عنوان محافظت در برابر آسیبهای خورشید عمل میکند.
مفاصل شما ممکن است با افزایش سن شروع به درد کرده و شکننده شوند، زیرا تولید کلاژن در بدن شما کاهش مییابد. با از دست دادن کلاژن طبیعی، خاصیت ارتجاعی مفاصل شما نیز کاهش مییابد. به همین دلیل است که ورزش و انجام فعالیتهای دیگری که نیاز به حرکات دارند برای کسانی که مشکلات مفصلی، مانند آرتروز دارند دشوارتر است. برای مقابله با این، مصرف مکملهای کلاژن پپتید ممکن است به بیمارانی که درد مفاصل را تجربه میکنند کمک کند.
مصرف مکملهای کلاژن خوراکی به تسکین درد ناشی از بیماری مفصل مذکور کمک میکند. ۵۰۰ بیمار در حدود ۲۴ هفته روزانه ۱۰ گرم کلاژن پپتید مصرف کردند که منجر به بهبود قابل توجهی در درد و سفتی مفاصل آنها شد. همچنین بررسی شد که مصرف روزانه ۵ گرم کلاژن پپتید به مدت ۱۲ هفته به تسکین درد زانو در بین ورزشکاران کمک کرده است. مکملهای کلاژن پپتید همچنین دارای اثرات ضدالتهابی هستند که ممکن است به ترمیم غضروف کمک کنند. کارشناسان حدس میزنند که مصرف مکمل کلاژن ممکن است به تحریک بافتها برای تولید کلاژن برای غضروف کمک کند و در نتیجه سلامت مفاصل را بهتر کند.
کسانی که به طور منظم ورزش میکنند یا فعالیتهای سنگین انجام میدهند ممکن است از اثرات ضدالتهابی کلاژن پپتید و محافظت از تاندونها و رباطها بهرهمند شوند. افراد مسن و بیماران مبتلا به بیماریهای دژنراتیو مفصلی نیز ممکن است از این مزیت بهرهمند شوند.
جلوگیری از تحلیل استخوان نیز یکی از مزایای سلامت مکملهای کلاژن است. کلاژن استحکام و ساختار استخوان را فراهم میکند، که با کاهش تولید کلاژن با افزایش سن و با زوال توده استخوان مقابله میکند. برای جلوگیری از پوکی استخوان و سایر بیماریهای مرتبط، داشتن منابع کلاژن قابل اعتماد مانند قرص یا پودر کلاژن خوب است.
تحقیقات ادعا میکند که مصرف کلاژن پپتید به عنوان یک مکمل غذایی ممکن است به جلوگیری از تحلیل استخوان بیشتر کمک کند. متخصصان، بیماران زن را به دو دسته گروهبندی کردهاند، افرادی که ۵ گرم کلاژن به مکمل کلسیم خود اضافه کردهاند و افرادی که فقط مکملهای کلسیم مصرف کردند. پس از ۱۲ ماه، نتایج نشان میدهد سطوح خونی با پروتئینهایی که استخوان را تجزیه میکنند، در افرادی که مکمل کلاژن پپتید خوراکی مصرف کردهاند کمتر است.
یک مطالعه دیگر نشان میدهد که مکملهای کلاژن خوراکی به افزایش تراکم استخوان کمک میکند. ۶۶ بیمار زن به مدت ۱۲ ماه تحت مصرف ۵ گرم کلاژن قرار گرفتند که منجر به افزایش ۷ درصدی تراکم استخوان در مقایسه با بیمارانی شد که محصولات کلاژن مصرف نمیکردند.
کلاژن پپتید با کلاژنی که ما در بدن داریم متفاوت است. کلاژنهایی که در مکملها یافت میشوند کلاژن پپتید با وزن مولکولی کم یا کلاژن هیدرولیز شده هستند. با این حال، هم پروتئین حاصل از تولید کلاژن طبیعی و هم کلاژن پپتید حاوی اسیدهای آمینه هستند که اثرات مفیدی بر توده عضلانی دارند. کلاژن فراوانترین پروتئین است که آن را به یک ترکیب مهم در ماهیچههای اسکلتی تبدیل میکند. طبق مطالعات انجام شده، به بیمارانی که از سارکوپنی رنج میبرند، کمک میکند که با افزایش سن، عضلات اسکلتی خود را از دست ندهند.
در این کارآزمایی، ۲۷ مرد مبتلا به سارکوپنی روزانه ۱۵ گرم مکمل کلاژن را به مدت ۱۲ هفته همراه با برنامه تمرین مقاومتی مصرف کردند. کسانی که مکملهای حاوی کلاژن پپتید فعال زیستی مصرف میکردند به طور قابل توجهی توده عضلانی بیشتری به دست آوردند و قویتر شدند. گفته میشود مکملهای روزانه کلاژن به سنتز پروتئین عضلانی و رشد عضلات کمک میکند.
در حالی که مکمل کلاژن خوراکی ممکن است به ساخت توده عضلانی کمک کند، پروتئین آب پنیر همچنان موثرتر است. مکملهای کلاژن پپتیدی با وزن مولکولی پایین نسبت به پروتئین آب پنیر دارای اسیدهای آمینه کمتری هستند. در حال حاضر، برای حمایت بیشتر از ادعای مکملهای کلاژن پپتید که باعث افزایش توده عضلانی میشوند، باید مطالعات گستردهتری انجام شود.
گفته میشود مکملهای کلاژن باعث تقویت قلب و سلامت بیشتر آن میشود و خطر ابتلا به مشکلات قلبی را کاهش میدهد. کلاژن علاوهبر حمایت از پوست و استخوانها، سلامت قلب و عروق را نیز بهبود میبخشد. این رگ خونی خون اکسیژن دار را از قلب به کل بدن میرساند. از آنجایی که قلب خون را پمپاژ میکند، به خاصیت ارتجاعی و انعطافپذیری کافی نیاز دارد. آترواسکلروز بیماری است که در آن شریانها باریک میشوند و منجر به سکته مغزی و حمله قلبی میشوند.
مطالعهای از مجله آترواسکلروز و ترومبوز بهبود وضعیت قلب بیمارانشان را پس از مصرف مکملهای کلاژن پپتید کلاژن دو بار در روز گزارش میدهد. ۳۲ بیمار دوز گفته شده از مکمل خوراکی کلاژن را مصرف کردند. کارشناسان کاهش قابل توجهی در سفتی شریانها و افزایش سطح کلسترول خوب یا HDL تا ۶ درصد کشف کردهاند. به همین دلیل، محققان حدس میزنند که یکی از مزایای بالقوه مصرف هیدرولیزهای کلاژن فعال، پشتیبانی از دیواره رگهای خونی و کاهش خطرات بیماریهای قلبی است.
کلاژن پپتید دارای خواص ضد التهابی هستند که ممکن است برای روده مفید باشد. محققان نظریهای دارند که کلاژن پپتید برای التهابات دستگاه گوارش مانند بیماری روده تحریکپذیر (IBD) مفید است
بر اساس تحقیقات، بیماران مبتلا به IBD به دلیل التهاب، تجزیه کلاژن و تشکیل فیبر نامتعادل دارند. کلاژن همچنین یک پروتئین مهم در بافت همبند از جمله روده بزرگ و دستگاه گوارش است. به همین دلیل است که آنها مصرف کلاژن نوع ۴ را در بیماران خود افزایش دادهاند.
کلاژن پپتید کلاژنی است که تحت فرآیند هیدرولیز قرار گرفته است که در آن کلاژن حیوانات گرم شده و تجزیه میشود. انواع مختلفی از کلاژن در بدن وجود دارد، اما ۴ نوع از آنها رایجترین هستند. این نوع کلاژن در بافتهای همبند، مفاصل، پوست و رگهای خونی و اندامهایی مانند چشمها، کلیهها و ... یافت میشوند.
این نوع کلاژن ممکن است رایجترین نوع باشد. کلاژن نوع یک یا نوع فیبریلار در تمام بافتهای همبند مانند رباطها، چربیها، بافتهای لنفاوی، استخوانها و ... وجود دارد. کلاژن نوع یک معمولا برای حفظ سلامت پوست، ناخن و مو استفاده میشود.
کلاژن نوع دوم نوعی است که بیشتر در استخوانها، غضروفها و سایر بافتهای همبند پیدا میشود. همچنین برای اهداف ضدالتهابی نیز استفاده میشود، زیرا مواد شیمیایی تولید میکند که به کاهش تورم و درد کمک میکند، اگرچه این کاربردها هنوز اثبات نشده است. این نوع کلاژن معمولاً از گاو و مرغ برداشت میشود. کلاژن نوع دو معمولا توسط بیماران مبتلا به مشکلات عضلانی و مفصلی مصرف میشود، امااین فواید این کلاژن نیاز به مطالعه بیشتری برای اثبات دارد.
گفته میشود که کلاژن نوع سه در پوست و رگهای خونی نیز وجود دارد. همچنین جزء اصلی الیاف مشبک است. مانند کلاژن نوع یک، ممکن است آن را در بافتهای دیگر نیز پیدا کنید.
کلاژن نوع چهار جزء موجود در گوش داخلی، عدسی چشم و کلیهها است. این عنصر اصلی غشای پایه است. کلاژن نوع چهار ماتریکس خارج سلولی بافتها با سلولهای متعدد در انواع دیگر مانند سلولهای ماهیچه صاف، سلولهای ماهیچه اسکلتی و انواع دیگر است.
اثرات مکملهای شما به میزان کلاژن پپتیدی که مصرف میکنید و این که آیا مکمل پودر پروتئین کلاژن یا کپسول مصرف میکنید، بستگی دارد. در اکثر مطالعات بالا، نتایج در عرض ۶ تا ۱۲ هفته پس از مصرف روی پوست نشان داده میشود. اگر مکملهای کلاژن شما برای مفاصل باشد، نتایج قابل توجهی در عرض ۱۲ هفته تا ۶ ماه ظاهر میشود. ممکن است نتایج مکملهای کلاژن برای استخوانها را در حدود یک سال مصرف منظم احساس کنید، زیرا سلولهای استخوانی ممکن است تا ۵۰ سال عمر کنند. نتایج برای مو و ناخن زودتر نشان داده میشود – در عرض ۲ تا ۴ هفته از مصرف منظم.
مصرف مکملهای کلاژن پپتید حتی اگر فواید احتمالی زیادی داشته باشد بدون خطر نیست. کسانی که این اسیدهای آمینه را مصرف کردهاند ممکن است احساس نفخ، یبوست، اسهال و واکنشهای آلرژیک احتمالی را تجربه کنند. مکملهای کلاژن پپتید ممکن است با سایر داروها نیز تداخل داشته باشند.
برخی از بیمارانی که مکملهای کلاژن پپتید مصرف کردهاند، دچار سنگینی یا نفخ خفیف در معده میشوند. اسید معده مکملهای کلاژن را هضم میکند، بنابراین ممکن است احساس بیحالی یا نفخ داشته باشید – این به زودی برطرف میشود.
ابتدا برچسب مکمل کلاژن را بررسی کنید، زیرا ممکن است حاوی مواد غذایی باشد که به آن حساسیت دارید. معمولاً از تخممرغ، مرغ، ماهی یا صدفها برداشت میشود. اگر به این نوع غذاها حساسیت دارید، داروهای آنتیهیستامین مصرف کنید و با پزشک خود مشورت کنید.
مکملهای کلاژن ممکن است باعث ایجاد احساس یبوست شوند. اگر مایعات و فیبر کافی ندارید، پروتئین بیش از حد در بدن شما ممکن است دفع مدفوع را برای شما دشوار کند.
بدن شما ممکن است با پردازش بیش از حد مکملهای کلاژن پپتید درگیر باشد که منجر به اسهال میشود. کسانی که این عارضه جانبی را تجربه میکنند بهتر است از مصرف مکمل خودداری کنند یا با پزشک خود مشورت کنند.
برای جلوگیری از تداخل دارویی با پزشک خود مشورت کنید. برخی از داروهایی که مصرف میکنید ممکن است با مکملهای کلاژن شما تداخل داشته باشند و هم دارو و هم مکمل را بیاثر کنند.
مزایا و خطرات کلاژن هنوز مورد تحقیق بیشتر قرار نگرفته است. کسانی که نگران آزمایش هیدرولیزهای کلاژن زیست فعال هستند ممکن است جایگزینهای سالم دیگری را نیز بررسی کنند. این جایگزینها ممکن است به بیماران کمک کند تا کلاژن روزانه خود را دریافت کنند. تولید کلاژن به ترکیب اسیدهای آمینه پرولین و گلیسین با ویتامین C، مس و روی متکی است؛ بنابراین برای اینکه بدن کلاژن بیشتری دریافت کند، بهتر است غذاهای غنی از گلیسین و پرولین مانند مرغ، گوشت گاو، لبنیات، تخم مرغ، لوبیا و ماهی مصرف شود. تهیه آبگوشت استخوان حیوان نیز مفید خواهد بود. برای ویتامین C، مس و روی، گوجه فرنگی، مرکبات، صدف، غلات کامل و سبزیجات برگدار بخورید.
منبع:روزساز